راهنمای صعود به قله دماوند از مسیر جنوبی

نکات مهم و کلیدی حین صعود در این مسیر از شروع تا پایان

– در مسیر خود به سمت کوه دماوند از تهران باید وارد جاده هراز شوید. از شهر پردیس، بومهن، رودهن و آبعلی عبور می کنید تا در ارتفاعات البرز به امامزاده هاشم برسید. امامزاده هاشم در ارتفاع ۲۷۰۰ متری سطح دریا قرار دارد. بنای اصلی امامزاده مربوط به دوران صفویه است. امامزاده هاشم محل مناسبی برای شبمانی قبل از صعود به قله دماوند است زیرا محل دارای امکانات کاملی برای استراحت و خوردن غذاست.

– در ادامه مسیر به شهر پلور می رسید. کوهنوردان برای صعود به قله دماوند از مسیر جنوبی یا باید بعد از رسیدن به پلور از جاده اصلی خارج شوند و به سمت مسیر صعود بروند و یا اینکه بعد از پلور از آب اسک هم عبور کنند و سپس وارد جاده رینه شوند. هر دو شهر پلور و رینه، مبدا مناسبی برای صعود از مسیر جنوبی هستند و هر دو دارای مجتمع اقامتی برای کوهنوردان می باشند. اما بیشتر کوهنوردان برای صعود از پلور اقدام می کنند زیرا مجتمع کوهستانی پلور بزرگتر و مجهزتر از مجتمع رینه است و از سوی دیگر پلور برای کوهنوردانی که از تهران برای صعود راهی می شوند مسیر نزدیک تری می باشد.

– مجسمه نمادین یک کوهنورد در ابتدای مسیر قرارگاه فدراسیون و مجتمع کوهستانی در پلور قرار دارد. از کنار مجسمه کوهنورد وارد شهر پلور شوید و بلافاصله بعد از پل از فروشگاههای پلور مایحتاج موردنیاز خود را خریداری نمایید.

– پل سنگی و تاریخی پلور با قدمت پهلوی اول یعنی رضاشاه بر روی رودخانه لار قرار دارد و در مسیر شما به سمت قرارگاه فدراسیون است. علاقمندان آثار تاریخی می توانند با توقفی کوتاه از پل سنگی پلور دیدن کنند. سفر به پلور و تنگه زمان را ببینید.

– مجتمع کوهستانی پلور معروف به قرارگاه فدراسیون کوهنوردی است. قرارگاه پلور، در ارتفاع ۲۲۶۰ متری از سطح دریا، در زمین بزرگی واقع در ابتدای جادۀ سد لار و به صورت سالن سوله توسط فدراسیون کوهنوردی ایران ساخته شده است. این بنا شامل خوابگاه، حمام، سرویس بهداشتی، دیوارۀ سنگ نوردی و پارکینگ است بنابراین بهترین محل اقامت و شبمانی برای کوهنوردان قبل از صعود می باشد تا تطبیق بهتری با ارتفاع پیدا کنند. نرخ خدمات قرارگاه کوهنوردی پلور توسط فدراسیون تعیین میشود و معمولا از قیمتهای مناسبی به نسبت اقامتگاههای خصوصی برخوردار است.

– می توانید وسیله نقلیه خود را در محوطه پارکینگ قرارگاه پارک نمایید و با وسایل نقلیه شاسی بلند کرایه ای مانند پاترولها که در جلوی درب ساختمان قرارگاه جمع می شوند به گوسفندسرای احسانی در ابتدای مسیر صعود بروید. حتی می توانید راهنمای کوهنوردی استخدام نمایید تا صعودی بهتر را تجربه نمایید.

– از محل مجتمع کوهستانی پلور وارد جاده قدیم رینه شوید تا به سه راهی برسید. مسیر سمت چپ به سمت سد لار و مسیر غربی دماوند می رود و مسیر سمت راست به سمت رینه و پارکینگ جنوبی می رود. هر دو جاده آسفالت هستند.

– پارکینگ جنوبی در ابتدای مسیر صعود جنوبی قله دماوند در میانه ی جاده قدیم پلور به رینه قرار دارد اما به رینه نزدیک تر است. ادامه مسیر از پارکینگ جنوبی به سمت ارتفاعات بالاتر جاده خاکی و پر پیچ و خم است. بسیاری از کوهنوردان با وسیله نقلیه خود تا پارکینگ جنوبی می آیند و بعد از پارک کردن ماشین خود برای ادامه راه، وسیله نقلیه شاسی بلند کرایه می کنند.

– از طریق رینه نیز می توانید خود را به پارکینگ جنوبی برسانید. روز ملی دماوند همزمان با جشن تیرگان در شب سیزدهم آبان ‌ماه در شهر رینه توسط انجمن دوست داران دماوند هر ساله برگذار می شود. این جشن به ثبت ملی نیز رسیده‌ است. رینه شهر مهمی در دامنه دماوند است. امامزاده محمدطاهر مربوط به قرن ششم نشان دهنده قدمت رینه است. در صورت نبود جای مناسب حتی می توانید در پارک کوثر رینه چادر بزنید.

– قرارگاه کوهنوردی رینه محل مناسبی برای اقامت قبل از صعود است و امکانات آن مشابه قرارگاه پلور است. مجتمع کوهستانی رینه در جنوب خیابان اصلی قرار دارد و گنجایش حدود ۳۰ نفر را دارد. می توانید وسیله نقلیه خود را در کنار قرارگاه رینه در خیابان پارک نمایید و با کرایه ماشین های شاسی بلند آفرود به سمت پارکینگ جنوبی و گوسفند سرای احسانی حرکت نمایید.

– مسير جاده خاکی از پارکینگ جنوبی تا گوسفند سرا مسيري پر از دست انداز بطول حدود 6.5 کیلومتر است و طی نمودن این جاده با ماشین های شاسی بلند حدود نیم ساعت زمان نیاز دارد. بعد از بارش برف زمستانه کوهنوردان ناچارند از پارکینگ جنوبی پیاده تا گوسفندسرای احسانی راه را طی کنند در این صورت نیازی به طی مسیر در جاده نیست و می توانید از مسیر پیاده روی میانبر بطول کمتر از 4 کیلومتر که در چند نقطه نیز جاده را قطع می کند استفاده نمایید. یک جانپناه اضطراری کوچک در ارتفاع 2900 متری در نزدیکی این مسیر در نقشه و فایل GPS این برنامه مشخص شده است و در برنامه های زمستانه می تواند مفید باشد.

 

– علاوه بر مسیر اصلی جنوبی از سه مسیر دیگر شامل مسیرهای قرقه، لومر و ملاخوران نیز می توان از جبهه جنوبی به قله دماوند صعود کرد. ابتدای هر سه مسیر که از مسیر اصلی منشعب می شوند مشخص شده است و معرفی مختصری در مورد آنها خواهیم داشت اما مسیر اصلی این برنامه همان مسیر اصلی جنوبی است.

– مسیر جنوب غربی یا یال معدن یا یال قرقه یکی از مسیرهای صعود به قله دماوند از سمت جنوب می باشد و در میان مسیرهای جنوبی، غربی ترین می باشد. دسترسی مسیر قرقه از طریق جاده خاکی مابین پارکینگ جنوبی و گوسفندسرا است. تقریبا سه کیلومتر قبل از گوسفندسرا یک سه راهی وجود دارد و جاده ای به سمت معدن پوکه ای قرقه از سمت چپ جدا می شود. معدن قرقه امروزه متروکه است و جاده برای گوسفندسرای قرقه استفاده می شود و البته در ادامه مسیر به سمت معدن قرقه می‌رود.

– مسیر قرقه در قسمت ابتدایی حالت پله پله داشته و سپس بر روی یک یال خاکی به سمت بالا امتداد می یابد. از ارتفاع ۳۷۰۰ متری مسیر قرقه با مسیر یال چال چال(جنوب غربی) مشترک می شود. صعود به قله دماوند از مسیر غربی را ببینید.

– دو محل صاف با امکان کمپ در طول مسیر مشخص شده است. از ارتفاع ۴۵۰۰ متری به بعد مسیر صخره ای است و پاکوب در میان صخره ها امتداد پیدا می کند. در قسمت انتهایی به یال خاک زردها و تپه های گوگردی و سرانجام قله دماوند می رسید.

– مسیر یال لومر و اسپرین سر نیز یکی از مسیرهای صعود به قله دماوند از سمت جنوب می باشد و دقیقا به موازات مسیر اصلی جنوبی از سمت چپ(غرب) مسیر اصلی تا قله دماوند امتداد دارد. دسترسی مسیر لومر از چند نقطه میسر است. در واقع اگر از نقاط مختلف در طول مسیر اصلی جنوبی در حد چند صد متر به سمت غرب تراورس کنید به مسیر یال لومر می رسید. اولین نقطه دسترسی به یال لومر از طریق جاده خاکی مابین پارکینگ جنوبی و گوسفندسرا فراهم است. تنها حدود ۲۰۰ متر بعد از فرعی جاده معدن قرقه، فرعی جاده دره لومر قرار دارد.

– برای صعود از یال لومر با شروع پیاده روی در ادامه از رودخانه کوچکی عبور می کنید و به سه راهی می رسید. اینجا نقطه دسترسی دوم یال لومر از میانه ی مسیر گوسفندسرا به بارگاه سوم است. بسیاری از کوهنوردان ابتدا به گوسفندسرا می روند و ابتدا به سمت بارگاه سوم می روند. اما پس از عبور از رودخانه اول به سمت چپ تراورس کرده و به ابتدای یال اسپیرین سر یا لومر می روند. از اینجا یعنی ارتفاع حدود ۳۵۰۰ متری به بالا یال لومر دو شاخه می‌شود. دره لومر نیز بین این دو یال قرار دارد. مسیر لومر شرقی مسیر مناسب تری است. در ارتفاع ۴۲۰۰ متری این مسیر هم جای قابل قبولی برای چادر زدن وجود دارد اما بطور کلی یال لومر کمتر فضای مناسبی برای چادر زدن در طول مسیر خود دارد. در ارتفاع ۴۵۰۰ متری دو یال لومر غربی و شرقی به همراه یال دیگری که از سمت چپ غرب بارگاه سوم به نام خومه شروع می شود به هم می‌رسند. یال خومه دارای صخره‌های کوچک فراوانی است که عبور از بین آنها برای رسیدن به یال اصلی لومر زمان بسیاری تلف می‌کند. بنابراین همان دو نقطه دسترسی قبلی بیشتر توصیه می شود. در نهایت با عبور از تپه گوگردی به قله دماوند می رسید.

– اگر قصد صعود از مسیرهای قرقه و لومر نداشته باشید می توانید هم از طریق جاده خاکی و هم از طریق مسیر پاکوب که کوتاه تر است و در زمستان استفاده می شود از پارکینگ جنوبی خود را به سمت گوسفندسرا برسانید.

– محصولات محدودی مانند چای، آب و نوشابه را می توان از فروشگاهی در محل گوسفندسرا خریداری کرد که البته قیمتها کمی بالاست اما برای اطمینان بهتر است نیازهای خود را از قبل تهیه نمایید. گوسفندسرا علاوه بر فروشگاه دارای سرویس بهداشتی، چشمه با آب مناسب، تخت و کانکس برای استراحت نیز می باشد البته ظرفیت کانکس محدود است.

– در محل گوسفندسرا ، مسجد بزرگی به نام مسجد صاحب الزمان در سال ۱۳۷۱ ساخته شده است. مسجد صاحب زمان گنجایش حدود ۵۰ نفر را دارد و دارای نمازخانه، سرویس بهداشتی و محل استراحت کوهنوردان است. در تابستان گاهی ممکن است ظرفیت مسجد و کانکسها جوابگو نباشد و چادرهای کوهنوردان نیز در اطراف گوسفندسرا دیده شود.

– بسیاری از کوهنوردان برای حمل کوله های سنگین خود تا بارگاه سوم، از بارگاه دوم که نام دیگر گوسفندسرا است قاطر کرایه می کنند. خدمات قاطر و حمل کوله تبدیل به یکی از منابع درآمد مردم روستاهای دامنه دماوند شده است. برای این منظور لازم است قیمت را قطعی کنید و مراقب باشید تا قاطر بارگیری و حرکت نکرده است کوله های خود را روی زمین رها نکنید. کوله های سنگین خود را ترجیحا در گونی بگذارید و نام و نام خانوادگی خود یا گروهتان را روی آن بنویسید تا آسیب نبیند یا گم نشود. اگر گونی نداشته باشید می توانید در محل گوسفندسرا خریداری کنید. هزینه حمل هر گونی در تابستان ۱۴۰۰ بین ۱۵۰ تا ۳۰۰ هزار تومان بوده است البته اگر وزن کوله پشتی غیر متعارف باشد به همان نسبت هزینه حمل بالا می رود و حتی ممکن است به 400 هزار تومان یا بیشتر نیز برسد. توجه کنید لازم است حتما یک کوله سبک برای رفع نیاز در پیمودن مسیر تا بارگاه سوم برای خود نگه دارید و همه بار را به قاطرها نسپارید.

– بعد از کمی حرکت از گوسفندسرا به سمت بارگاه سوم در سمت راست مسیر صعود یال ملاخوران یا مسیر مال اوخورون از مسیر اصلی منشعب می شود. اگر قصد صعود از یال ملاخوران داشته باشید باید بدانید یال ملاخوران نیز یکی از مسیرهای صعود دماوند از جبهه جنوبی می باشد و در سمت راست یا شرق مسیر اصلی جنوبی و در امتداد دره ای موسوم به کافردره قرار دارد. در مسیر صعود یال ملاخوران در ارتفاع ۴۰۰۰ تا ۴۴۰۰ متری محلهای مناسبی برای چادر زدن وجود دارد. در ارتفاع ۵۰۰۰ متری هم یک گرده سنگی در مسیر وجود دارد که دقیقا شرق آبشار یخی است و عبور از آن چندان سخت نیست. در بیشتر طول مسیر یال ملاخوران، مسیر اصلی جنوبی و کوهنوردانی که از ان مسیر صعود می کنند دیده می شود زیرا یال ملاخوران با فاصله کم و به موازات مسیر اصلی جنوبی قرار دارد و در نهایت هر دو بعد از گذر از تپه های گوگردی به قله دماوند می رسند.

– مسیر اصلی جنوبی از گوسفندسرا باید در شیبی ملایم به سمت بارگاه سوم حرکت کنید. به دلیل دشوار نبودن مسیر برخی از کوهنوردان خود کوله سنگین را حمل می کنند. کمی بالاتر در فصل مناسب از دشت شقایق و دو محل تختگاهی که مناسب کمپ های اضطراری هستند عبور می کنید تا به رودخانه اول برسید. در طول مسیر تابلوهای راهنما کمک شایانی برای کوهنوردان فاقد مسیریاب هستند.

– در مسیرهای جنوبی و غربی دماوند، همواره منظره دریاچه سد لار دیده می شود و چشم نواز است. در طول مسير هيچ چشمه اي تا بارگاه سوم وجود ندارد پس حتما آب کافي تا بارگاه سوم همراه خود داشته باشيد. بعد از رودخانه اول سه راهی وجود دارد که از نقطه مذکور نیز می توان به یال لومر دسترسی داشت و مسیر آن مشخص شده است اما به مسیر خود ادامه دهید تا پس از رودخانه دوم به سنگ دوشاخ و در نهایت به محل کمپ بارگاه سوم برسید.

– جانپناه قدیمی بارگاه سوم در سال ۱۳۴۶ در ارتفاع ۴۲۰۰ متری ساخته شده‌ است. پناهگاه قدیمی بارگاه سوم به علت سقوط بهمن در زمستان سال ۱۳۵۱ تخریب شد اما پس از یک سال بنای سنگی با گنجایش حدود ۳۰ نفر جایگزین آن شد. در پیرامون جانپناه بارگاه سوم سکوهای بزرگی برای چادر زدن کوهنوردان ساخته شده‌ است.

– تنها ۱۰۰ متر بعد از سکوها، به ساختمان مجتمع کوهستانی بارگاه سوم دماوند می رسید که به دلیل افزایش صعود کوهنوردان در مسیر جنوبی در سال ۱۳۸۷ کمی مرتفع تر از پناهگاه قدیمی ساخته شده‌ است. ساختمان مجتمع بارگاه سوم با در سه طبقه با حدود ۴۶۰ متر مربع زیربنا، ظرفیت حدود ۱۰۰ تا ۲۰۰ نفر در شرایط عادی و حدود ۳۰۰ نفر در شرایط اضطراری را دارد.

– بارگاه سوم شامل اتاق‌های کمک‌های اولیه، انبار کوله، انبار عمومی، بوفه و غذاخوری، آشپزخانه، ظرفشویی کوهنوردان، اتاق مدیریت، اتاق خواب عمومی مجزا برای آقایان و بانوان، اتاق خواب اختصاصی و سرویس بهداشتی عمومی است. ساختمان بارگاه سوم به خوبی عایق کاری شده است و پنجره ها دو جداره می باشند. تجهیزات انرژی خورشیدی و موتور برق در ساختمان وجود دارد با این حال گاهی بطور منظم سرویس نمی شود و دمای داخل ساختمان به شدت سرد می شود.

– اگر قصد شبمانی در پناهگاه بارگاه سوم را دارید باید از قبل تخت یا اتاق خود را رزرو کنید. هزینه هر نفر برای کرایه تخت در اتاق عمومی در تابستان ۱۴۰۰ برابر ۳۰ هزار تومان بوده است. با این وجود بسیاری از کوهنوردان به دلیل سر و صدا و شلوغی ترجیح می دهند خارج از ساختمان چادر بزنند.
می توانید از کمپ های آماده و گرم VIP نیز استفاده کنید و حتی چادر نیز اجاره داده میشود که باید از قبل رزرو کرده باشید. در تابستان 1400 اقامت هر نفر در کمپ VIP از 100 تا 300 هزار تومان(بر حسب دریافت سرویس وعده های غذایی شامل صبحانه و ناهار و شام) و اجاره چادر سه نفره 200 هزار تومان بوده است. در حقیقت اهمیت خواب خوب قبل از صعود ارزش هزینه نمودن را دارد چون استراحت در اتاق عمومی ساختمان اصلی با وجود شلوغی و ازدحام جمعیت کمی دشوار است.

– لزوم رعایت قوانین در بارگاه سوم برای هر کوهنوردی ضروری است. جلوگیری از آلودگی صوتی در شب حیاتی است. در زمان ازدحام کوهنوردان وضعیت بهداشتی و زیست محیطی اطراف پناهگاه بسیار نامناسب می شود. صف های طولانی سرویس بهداشتی و بی توجهی برخی کوهنوردان برای بازگرداندن زباله های خود اوضاع را تشدید می کند. باند فرود هلي کوپتر در کنار بارگاه سوم و قسمت غربی آن قرار دارد. دقت کنید در باند نیز چادر نزنید زیرا علاوه بر اینکه ممکن است در امدادرسانی اختلال ایجاد کند خطرناک نیز می باشد.

– چشمه ی بارگاه سوم در واقع آب برف است که با لوله هدایت شده است بنابراین بهتر است آب را برای مصرف بجوشانید. چشمه مذکور و سرویس بهداشتی کمی از ساختمان اصلی فاصله دارند. علیرغم وجود مخازن فایبرگلاس برای ذخیره آب چشمه اما در زمستان و گاهی حتی در اوج تابستان و در مرداد ماه نیز ممکن است به دلیل برودت هوا آب جاری چشمه و سرویس بهداشتی در شب منجمد و قطع گردد. بنابراین حتما در طول روز آب مورد نیاز خود را بردارید در غیر این صورت با توجه به اینکه بارگاه سوم آخرین محل برای تهیه آب قبل از صعود است ناچار می شوید آب معدنی با بهای دو تا سه برابر قیمت روی کالا خریداری کنید. توجه کنید که بخصوص هنگام شلوغی گاهی موجودی آب معدنی فروشگاه نیز تمام می شود. فروشگاه بارگاه سوم علاوه بر آب معدنی اقلامی مانند دلستر، نوشابه، کنسرو، کمپوت، سوپ، آب جوش، قهوه، چای، بیسکوییت و … نیز دارد.

– دو مسیر به سمت قله وجود دارد یکی مسیر اصلی است که باید از همین مسیر صعود کنید. مسیر بعدی مسیر شن اسکی است که برخی کوهنوردان در بازگشت از قله برای راحتی و سرعت فرود بیشتر از آن استفاده می کنند. شوربختانه بدلیل جابجایی خاک و سنگ، طی مسیر در مسیرهای شن اسکی تخریب محیط زیست را تشدید می کند.

– مسیر اصلی صعود از بارگاه سوم به بالا مسیری مارپیچ با شیب ملایم و گاهی زیاد است. میله یا تیرکهای راهنما در طول مسیر صعود وجود دارند و بخصوص در زمستان راهنمای خوبی هستند.

– در ارتفاع ۴۵۰۰ متری به یک محل صاف برای کمپ اضطراری می رسید. برخی کوهنوردان برای هم هوایی از بارگاه سوم تا این نقطه صعود می کنند و بازمی گردند. در ارتفاعات ۴۶۰۰ و ۵۱۰۰ متری جعبه های کمکهای اولیه و برانکارد برای حوادث احتمالی وجود دارد و نقاط آنها مشخص شده است.

– یکی از زیباترین پدیده های کوه دماوند در مسیر جنوبی، آبشار یخی است که البته پاکوب مسیر جنوبی از ۲۰۰ متری غرب آبشار یخی عبور می کند و صعودکنندگان تنها منظره آبشار را می بینند. بهتر است از حرکت به سمت آبشار یخی پرهیز کنید و از مسیر اصلی خارج نشوید. پاکوب های منتهی به آبشار یخی شنی و ریزشی هستند و مسیر صعود و فرود نسبتا دشواری دارد.

– بلندای آبشار یخی دماوند ۷ متر و قطر آن حدود ۳ متر می‌باشد. یخ این آبشار هیچ‌گاه ذوب نمی‌شود. در برخی روزها در فصل تابستان بر اثر تابش آفتاب در میانه ی روز دمای هوا به بالای صفر می‌رسد و به دنبال آن، آب بسیار کمی جاری می‌شود که بعد از ظهر دوباره یخ می زند. به‌ همین دلیل آبشار یخی دماوند همیشه به همین شکل باقی مانده است. در بالای این آبشار، گودالی وجود دارد که در تمام طول سال پوشیده از برف است. آبشار یخی کوه دماوند با قرار داشتن در ارتفاع ۵۱۰۰ متری، از نظر ارتفاع از سطح دریا مرتفع‌ترین آبشار در خاورمیانه می‌باشد.

– با عبور از آبشار یخی و قبل از رسیدن به صخره ای بنام سنگ پستان که قبل از تپه گوگردی قرار دارد در ارتفاع ۵۲۳۰ متری به یک محل کمپ اضطراری دیگر می رسید. البته در مسیر صعود از بارگاه سوم تا قله چندین محل صاف برای کمپ اضطراری وجود دارد اما همه در معرض باد هستند با این وجود شاخص ترین انها را مشخص نموده ایم. کمی بالاتر از این نقطه تقاطع مسیرهای پاکوب اصلی و مسیر شن اسکی است. البته پاکوبها و مسیرهای فرعی زیادی بر اثر تردد کوهنوردان در جبهه جنوبی ایجاد شده است اما مسیرهای مشخص شده ایمن ترین مسیرها هستند.

– به صعود خود در مسیر اصلی ادامه دهید. بعد از صخره سنگ پستان فوران گاز گوگرد به تدریج به مشام می رسد و تنفس را سخت می‌کند. همراه داشتن ماسک، عینک بوران و کلاه بوران کمک‌کننده است. تپه گوگردی نامی است که به منطقه فوران گاز گوگرد در جنوب قله دماوند اطلاق می شود. در این منطقه زمین زرد رنگ است که ناشی از رسوبات گوگردی می باشد. در صعود از جبهه جنوبی ناچار هستید از تپه گوگردی عبور کنید. بوي بسيار بد و تند گوگرد آزار دهنده است. گازهای گوگردی علاوه بر اینکه تنفس را دشوار می سازند در صورت برخورد با چشم نیز سوزش شديد ايجاد مي کنند.

 

– ابتدای تقریبی تپه گوگردی در نقشه مشخص شده است. اینجا تعدد راهها و پاکوبهای متقاطع زیاد می شود. گاهی وزش باد و شدت گازهای گوگردی باعث می شود عبور از تپه گوگردی دشوار شود در این صورت کوهنوردان در نزدیکی قله مسیر خود را کمی به سمت شمال شرق منحرف می کنند تا تپه گوگردی را از سمت شرق دور بزنند و سپس به قله برسند. مسیر شرقی تپه گوگردی نیز مشخص شده است و می توانید از آن برای پیمودن بخش انتهایی مسیر قبل از رسیدن به قله استفاده کنید.

– بزرگترین حفره خروج گاز گوگرد که از پایین کوه هم پیداست در نزدیکی قله قرار دارد. بعضی کوهنوردان با هدف گرفتن عکس یادگاری بیش از حد به دهانه های خروج گوگرد نزدیک می شوند در حالی که یک لحظه تغییر جهت باد کافی است که در معرض مستقیم گاز گوگرد و خفگی قرار گیرند. در هر صورت گاز گوگرد در تمام منطقه وجود دارد و باید سعی کنید پشت به باد و از جهت مخالف تنفس کنید و از مسیرهایی که نزدیک به فوران گوگرد هستند فاصله بگیرید. با وجود همه تدابیر ممکن است بر حسب شرایط، بوی گوگرد یادگاری از دماوند تا مدت‌ها در لباس، کوله‌پشتی و وسایل کوهنوردی شما باقی بماند.

– در نهایت به قله دماوند بام ایران خواهید رسید. نام دماوند به دو صورت دباوند و دنباوند نیز آورده شده‌ است. این کوه را با نام‌های کاملاً متفاوت بیکنی و جبل لاجورد نیز ثبت کرده‌اند. نام دماوند در تورات نیز آمده است و صورت کهن آشوری آن بیکن است. در مورد دلیل نام‌گذاری دماوند در فرهنگ معین آمده‌است که دماوند به معنی دم (دود و بخار) + آوند است.

– حفره آتشفشانی قله دماوند، دایره ای با قطر حدود دویست تا چهارصد متر است و دریاچه‌ای از یخ آن را فرا گرفته است. اگر شرایط مساعدی داشته باشید به راحتی می توانید حفره دایره ای قله دماوند را دور بزنید و اطراف آن را ببینید. بیشترین و عمده‌ترین فعالیت آتشفشانی دماوند نزدیک به ده هزار سال پیش روی داده که سبب شکل‌گیری آن به فرم فعلی شده‌ است. آخرین فوران و فعالیت جدی آتشفشانی آن نیز قدمت ۴۰۰۰ ساله دارد.

– نمای دریاچه سد لار، قلل تیز کوه و گل زرد، آسمانکوه، توچال، خط الراس دوبرار، قله پاشوره، قلل دوخواهران و ناظر بزرگ و سایر قلل البرز از روی قله دماوند قابل دیدن هستند. به دلیل ارتفاع زیاد از روی دماوند نمای قلل اطراف شبیه عکس های ماهواره ای به نظر می رسد.

– نخستین کسی که ادعای صعود به دماوند را کرده‌است ابودلف خزرجی به سال ۲۹۲ هجری است. اما اولین صعود اروپاییان به قله دماوند مربوط به توماس هربرت انگلیسی در سال ۱۶۲۷ میلادی است. همچنین نخستین صعود مستند ایرانی به قله دماوند به تیم سرهنگ محمدصادق‌خان قاجار و سال ۱۸۵۷ میلادی بازمی‌گردد.

– در گذشته لاشه چند گوسفند یخ زده بر روی قله دماوند وجود داشت و این لاشه ها تبدیل به نماد دماوند شده بودند طوری که کوهنوردان با آنها عکس یادگاری می گرفتند اما اکنون لاشه ها وجود ندارند و به جای آنها لوح نوشته قله دماوند نصب شده است.

– برای بازگشت از قله دماوند می توانید از سایر مسیرها نیز استفاده کنید اما کوهنوردان معمولا مسیر جنوبی را برای فرود برمی گزینند. اگر از مسیر جنوبی بازمی گردید ترجیحا همان مسیر اصلی را انتخاب کنید و وارد مسیر شن اسکی نشوید. مسیر شن اسکی در بیشتر مسیر در غرب مسیر اصلی قرار دارد.

اطلاعات و سایر نکات مهم صعود به قله دماوند از مسیر جنوبی چیست؟

برای آمادگی بیشتر برای صعود به قله دماوند از دو الی سه هفته قبل، برنامه های آمادگی انجام دهید. صعود به قله های بالای ۴۰۰۰ متر و شبمانی در ارتفاعات بالای ۳۵۰۰ متر بسیار کمک کننده است.

زمان بندی مناسب برنامه، افزایش روزهای برنامه و گام برداری آرام، کمک شایانی در صعود موفقیت آمیز خواهند داشت. صعودهای سرعتی به خصوص برای افراد و گروههای فاقد تجربه کافی، بسیار خطرناک و بدور از رعایت ایمنی در کوهنوردی می باشد.

برای جلوگیری از ارتفاع زدگی، علاوه بر اجرای برنامه های آمادگی قبل از صعود و اجرای زمان بندی مناسب در دماوند لازم است تنفسهای منظم و ارادی شکمی، نوشیدن منظم آب دارای املاح، گام برداری بسیار آرام و هم هوایی مناسب قبل از صعود نهایی را انجام دهید. وجود اسپري اکسيژن قابل تهیه از داروخانه ها مي تواند کمک موثری برای شروع علائم ارتفاع زدگی باشد.

به محض شدت یافتن علائم ارتفاع زدگی که می تواند تهوع، سرگیجه، سردرد و… باشد از صعود صرف نظر کنید و با کاهش ارتفاع از بروز خطرات جدی مانند ادم مغزی و ادم ریوی که ممکن است جان کوهنوردان را تهدید کند جلوگیری نمایید.

حتی اگر تجربه کافی دارید از صعودهای انفرادی به قله دماوند پرهیز کنید. حضور در گروه جلوی بسیاری از حوادث را می گیرد.

داشتن لباس و تجهیزات بویژه لوازم ایمنی و مسیریابی برای صعود دماوند بسیار ضروری است. حتی اگر حدس می زنید برخی از تجهیزات ممکن است استفاده نشوند لازم است جانب احتیاط را رعایت کنید. سرمازدگی، ارتفاع زدگی و گم شدن بسیار در دماوند شایع هستند و عامل بیشتر حوادث می باشند.

برنامه ریزی و توجه ویژه برای تغذیه مناسب در دماوند اهمیت حیاتی دارد. تلاش نمایید کمترین تغییر را در عادات تغذیه ای خود انجام دهید. کربوهیدراتها و مواد غذایی گیاهی و طبیعی مانند برنج، ماکارونی و سیب زمینی بیشتر مصرف کنید. از مصرف مواد غذایی چرب، گوشتی، حساسیت زا و فاقد ارزش غذایی خودداری کنید. کشمش، خرما، نان خشک، لیموترش، سوپ، عسل، خوراکی های نمکی و کم چرب همگی به صعود موفق کمک می کنند.

به خواب مناسب در شبهای قبل از صعود به قله بویژه آخرین شب اهمیت دهید. در روز صعود نیز تلاش کنید با زمان بندی مناسب صبح زود صعود خود را شروع کنید تا بتوانید پیش از ظهر یا حداکثر ظهر به قله صعود کنید. بعد از ظهر معمولا هوای قله ناپایدار می شود و خطرات افزایش پیدا می کند.

در بیشتر طول مسیر صعود جنوبی تقریبا آنتن دهی تلفن همراه وجود دارد. خطوط ايرانسل و همراه اول تا بارگاه سوم و حتی ارتفاع ۴۸۰۰ بسيار عالي آنتن دهي دارند. خطوط همراه اول بر روي قله هم آنتن دهي دارند و از اينترنت خوبي برخوردار هستند.

شوربختانه نوشتن یادگاری در طول مسیرهای صعود و به‌ ویژه بر فراز قله ی دماوند بسیار مرسوم است و حتی نصب تابلوهای یادبود، پرچم‌ گروهها و یادبود کشته‌شدگان از جمله آسیب های کوه دماوند محسوب می شوند.

براي دريافت گواهي صعود به قله دماوند حتما يک عکس تک نفره در بالاي قله بگيريد و براي دريافت گواهي که نیاز به پرداخت هزینه نیز دارد به ساختمان قرارگاه فدراسيون در پلور مراجعه کنيد. گواهی صعود ارزش معنوی و مادی خاصی ندارد اما معدودی از کوهنوردان برای دریافت آن به جهت اثبات صعود خود به قله دماوند علاقمندند.

وضعیت آب و هوا برای اجرای موفق این برنامه اهمیت حیاتی دارد و لازم است دست کم یک تا سه روز قبل از صعود دوباره آب و هوا را بررسی کنید.

بدلیل ازدحام در روزهای تعطیل سعی کنید در روزهای عادی برای صعود خود برنامه ریزی کنید.