آنچه در این مقاله خواهید خواند
معرفی قله دوکل کمر
در قلب رشتهکوههای البرز، جایی در بخش کوهستان شهرستان چالوس و در احاطه قلهها و خطالراسهای باشکوه، قله دوکل کمر با ارتفاع متر، همچون نگینی پنهان خودنمایی میکند. این قله که با فرمی شبیه به عدد فارسی به وضوح قابل تشخیص است، بخشی از خطالراس کیلومتری منحصر به فردی است که روستای پهناور و ییلاقی دلیر را در آغوش گرفته است. این منطقه با موقعیت جغرافیایی ویژه و پتانسیلهای بینظیر، مقصدی ایدهآل برای طبیعتگردان، کوهنوردان و علاقهمندان به آرامش طبیعت بکر است.
موقعیت استراتژیک در قلب کوهستان
قله دوکل کمر، در جنوب خطالراس اصلی روستای دلیر قرار گرفته و از شمال به قله ابیدر، بلندترین نقطه این خطالراس، متصل میشود. از شرق از طریق گردنه هوکته گردن به قله هسل کت و از غرب به قله دوکل کمر (نامی که در اینجا به آن اشاره شده) ارتباط دارد. این منطقه از جهات مختلف با چشماندازهای کوهستانی متنوعی احاطه شده است:
- جنوب و جنوب غرب: روستاهای ناریان و پراچان در استان البرز (طالقان).
- غرب و شمال غربی: حصارچال و مسیر تنگ گلی و روستای ونداربن در کلاردشت، مازندران.
- شمال و شمال شرق: کوههای ناتر و منطقه خوشاکش در چالوس و کلاردشت.
- شرق: روستای الیت در چالوس.
این موقعیت، چشماندازهای وسیعی از قلل باشکوهی چون وروشت، آزادکوه، آبند، زردگله، اسپرزم و قلل چهارتبی، سیوکلو، نوکانی و سر را در معرض دید قرار میدهد و مسیری برای دسترسی به دشت پهناور حصارچال و علمکوه از طریق گردنه دوچاک فراهم میآورد.
روستای دلیر: قطعهای از بهشت کوهستان
روستای دلیر با ارتفاع متوسط متر، دروازه ورود به این منطقه بکر و چشمنواز است. این روستای کوهستانی، در کیلومتری شهر چالوس قرار دارد و از طریق تقاطع دژبن (دو زبان) و یک جاده کوهستانی زیبا به طول کیلومتر، قابل دسترسی است. دلیر با پنج ماه آب و هوای نسبتاً گرم و خشک و هفت ماه سرد و خشک، جمعیتی دائمی حدود خانوار در فصول سرد سال دارد، اما در فصل گرم، به ویژه مرداد ماه، میزبان حدود خانوار سیار و ییلاقنشین میشود که از این لحاظ در کشور منحصر به فرد است.
این روستا پتانسیل بالایی برای جذب انواع توریسم دارد:
- توریسم تندرستی: با توجه به آرامش و سکوت طبیعت.
- توریسم درمانی: به دلیل وجود آب گرم.
- توریسم ماجراجویی: برای درهنوردی و کوهنوردی.
- اکوتوریسم و ژئوتوریسم: به واسطه تنوع زیستی و زمینشناختی منطقه.
با برنامهریزی مناسب و نگاه بومیمحور، میتوان از این پتانسیلها بهرهبرداری کرد و با جذب گردشگران طبیعتگرد و کوهنورد، به اقتصاد محلی کمک شایانی کرد.
چالشها و نکات کوهنوردی
صعود به قله دوکل کمر و پیمایش خطالراس دلیر، با وجود زیباییهای بینظیر، چالشهایی نیز به همراه دارد. به دلیل کم تردد بودن و عدم وجود پاکوب مشخص، دسترسی به قلل از سمت دره دلیر دشوار است و این منطقه به عنوان منطقهای “خطرناک” از نظر کوهنوردی طبقهبندی میشود. لذا، آمادگی جسمانی بالا و همراه داشتن تجهیزات کامل کوهنوردی ضروری است. تجهیزات پیشنهادی شامل:
- لباس بیس، شلوار و تیشرت ترکینگ، کاپشن گورتکس، کاپشن پر
- کلاه آفتابی، کلاه پلار، دو جفت جوراب، کفش مناسب کوهنوردی
- کوله پشتی یک روزه، صندل، فلاسک آب جوش، غذای یک روزه، آب
- کیت بقا، کیت کمکهای اولیه، طنابچه انفرادی، هلمت (کلاه ایمنی)
- عدد کارابین پیچ و عدد تسمه
همچنین، به دلیل اشتباهات در نامگذاری قلل و مناطق در نقشهها، یادآوری اسامی واقعی و بومی اهمیت زیادی دارد تا اصالت منطقه و خاطرات گذشتگان حفظ شود.
تنوع زیستی: گنجینه پنهان
قله دوکل کمر و مناطق اطراف آن، از تنوع گیاهی و جانوری غنی برخوردار است.
پوشش گیاهی: این منطقه زیستگاه گونههای گیاهی متنوعی از جمله شبدر کوهی، سازی، شنگ، گزری، گرز، گزنه، کرگزنا، مچه، منا، کوکلاشک، ککی ماره، کرچام، کو واش، الندره، اجا، تل سف، حمرو، راش، زرشک، سرماگ، شیردار، کرپ، کرزل، کچت، کلیکک، کنس، گالش انگیرک، گو هلیک، مخرا، ملج، موزی، ولیک و هلیدار است.
گیاهان دارویی: روستای دلیر به دلیل داشتن گیاهان دارویی معروف است. آیشم، باریجه، پرسیاوشان، ترم، تشی گزر، ترش اساگ، جرن، زرشک، زمنج، سیر کوهی، سوسن، شماقل، شقایق، فشکی واش، کوچای، لاری، مهر اساگ، ولزلفک، نسترن کوهی و هلالهسر از جمله این گیاهان باارزش هستند.
پوشش جانوری: این منطقه میزبان گونههای جانوری متعددی است که برخی از آنها در معرض خطر انقراض قرار دارند. از جمله این حیوانات میتوان به خرس قهوهای، پلنگ، سیاهگوش، گربه وحشی، گربه جنگلی، سگ آبی، سنجاب ایرانی، کل و بز، قوچ و میش، عقاب طلائی، عقاب مارخور، کرکس (دال)، هما، سمندر کردستانی و سمندر آتشین اشاره کرد. حفاظت از این تنوع زیستی، از اهمیت بالایی برخوردار است.
قله دوکل کمر و روستای دلیر، با چشماندازهای بکر، طبیعت بینظیر و پتانسیلهای گردشگری فراوان، فرصتی عالی برای فرار از هیاهوی زندگی شهری و غرق شدن در آرامش و زیباییهای کوهستان است. آیا تا به حال به فکر سفر به چنین مناطق بکر و دستنخوردهای افتادهاید؟




