آنچه در این مقاله خواهید خواند
- قله ارفع کوه و جنگل ارفع ده
- مسیرهای صعود به قله ارفع کوه
- راهنمای دسترسی به روستای ارفع ده
- جاذبههای گردشگری روستای ارفع ده
- راهنمای صعود به قله ارفع کوه از روستای ارفعده
- ویژگیهای کلی مسیر صعود به قله ارفعکوه
- نکات و ملزومات ضروری برای صعود به قله ارفع کوه
- فصلهای مناسب برای صعود به ارفعکوه
- پوشش گیاهی منطقه ارفعکوه
- گونههای جانوری منطقه ارفعکوه
- امکانات و ویژگیهای منطقه
- هشدارها و توصیههای ایمنی در منطقه ارفعکوه
- درجه سختی صعود به قله ارفعکوه
- اطلاعات کلی درباره قله ارفع کوه
قله ارفع کوه و جنگل ارفع ده
قله ارفع کوه با ارتفاع 2720 متر، در منطقهای سرسبز و بکر در استان مازندران قرار دارد. این قله در شرق رشتهکوههای البرز مرکزی واقع شده و به سبب چشماندازهای زیبا و موقعیت جغرافیایی ویژهاش، مورد توجه کوهنوردان و طبیعتگردان است. ارفعکوه نزدیک به روستای ارفع ده، که از توابع شهرستان سوادکوه محسوب میشود، قرار دارد و دسترسی به آن از طریق جاده فیروزکوه امکانپذیر است. مسیرهای جنگلی و تنوع پوشش گیاهی این منطقه جذابیتهای طبیعی قله را دوچندان کرده است.
نام ارفع کوه به معنای “کوه بلند” است و روستای اطراف آن نیز در ادوار گذشته نامی متفاوت داشته است. نام این روستا در گذشته به شکل “ارپهده” شناخته میشد که به مرور زمان به “ارفعده” تغییر یافته است. در اسناد تاریخی، همچنین به شکل “آرپاده” نیز آمده است. ریشهشناسی نام این روستا نشان میدهد که “آر” به معنای “بلند” و “پا” به معنای “پهلوی” یا “کناره” در نظر گرفته شده است. پس از ورود اعراب به این سرزمین، نام این قله به “ارفع” تغییر و معروف شد.
قله ارفع کوه در شمال غربی روستای ارفع ده و نزدیک به دیگر قلل شناخته شدهای چون سنگر، اونیسه، میشینهمرگ، عباسعلی و خرو نرو قرار گرفته است. مختصات جغرافیایی این قله به صورت طول جغرافیایی ۵۲°۵۹′۴۷۷″ E و عرض جغرافیایی ۳۵°۵۹′۹۵۸″ N بیان میشود. با استفاده از جاده فیروزکوه و مسیرهای مختلف روستایی، میتوان به راحتی به این قله زیبا دسترسی پیدا کرد.
مسیرهای صعود به قله ارفع کوه
مسیر غربی (از روستای ارفعده)
این مسیر، به عنوان کوتاهترین و پرطرفدارترین گزینه برای صعود به قله شناخته میشود. آغاز این مسیر از کنار زمین فوتبال روستا است و کوهنوردان با عبور از جنگلهای انبوه و پیادهروهای مشخص به سمت قله حرکت میکنند. زمان تقریبی لازم برای طی این مسیر حدود ۴ تا ۵ ساعت برآورد میشود.
مسیر شمالی (از دوآب)
این مسیر، به عنوان طولانیترین راه برای رسیدن به قله، از منطقه دوآب آغاز میشود. در این مسیر، عبور از چشمه پراو پیشبینی شده است و در ارتفاعات بالاتر، با مسیر شرقی تلاقی پیدا میکند. این گزینه مناسب کسانی است که به دنبال یک چالش کوهنوردی بیشتر هستند و میخواهند تجربهای متفاوت و هیجانانگیز داشته باشند.
مسیر جنوبی (از ویسهسر)
مدت زمان صعود از این مسیر تقریباً یک ساعت بیشتر از مسیر غربی است و از منطقه ویسهسر شروع میشود. این مسیر نیز شامل گذر از مناطق جنگلی و پیادهروهای مشخص است و در نهایت به قله منتهی میشود. کوهنوردان میتوانند نظارهگر زیباییهای طبیعی در طول این مسیر باشند.
مسیر شرقی (چشمه پراو)
این مسیر از سمت شرق به قله ارفعکوه میرسد و عبور از چشمهای به نام پراو در این مسیر نقش اصلی را ایفا میکند. چشمه پراو که به معنای “پرآب” است، در ارتفاع ۲۴۸۰ متری قرار دارد. به دلیل طولانیبودن این مسیر و عبور از مناطق جنگلی، نیاز به آمادگی جسمانی بیشتری دارد و برای کوهنوردان ماجراجو گزینهای جذاب محسوب میشود.
راهنمای دسترسی به روستای ارفع ده
برای رسیدن به روستای زیبا و دلنشین ارفع ده، ابتدا به سمت جاده فیروزکوه حرکت کنید. این جاده به عنوان یکی از مسیرهای اصلی و پرماجرای منطقه، زیباییهای طبیعی و چشمنواز بسیاری را در طول مسیر در اختیارتان قرار میدهد. پس از گذر از پل تاریخی ورسک، که خود یکی از جاذبههای گردشگری محسوب میشود، ادامه دهید و حدود دوازده کیلومتر دیگر بپیمایید و به تابلو راهنمای روستای ارفعده در سمت راست جاده خواهید رسید. این تابلو به شما یادآوری میکند که تنها شش کیلومتر دیگر تا مقصد باقی مانده است. از این نقطه به جاده فرعی که به روستا میرسد، وارد شوید. این جاده کمی ناهموار ولی آسفالته و خاکی است .
پس از طی کردن حدود شش کیلومتر در این جاده، به ارفعده خواهید رسید. میتوانید خودروهای خود را در پارکینگی که نزدیک زمین فوتبال روستا قرار دارد، پارک کنید و از همانجا پیمایش خود را شروع کنید.
جاذبههای گردشگری روستای ارفع ده
جنگل ارفع ده و چشمه پراو سوادکوه، به رغم فاصله کم از تهران، بهعنوان یک مقصد عالی برای سفرهای یکروزه شناخته میشوند. با برنامهریزی درست و آمادهسازی تجهیزات لازم، میتوانید یک هفتهنامه تفریحی نشاطبخش را در دل طبیعت سپری کنید. در صورت عدم مواجهه با ترافیک، پس از حدود دو ساعت و نیم به این روستای زیبا خواهید رسید.
این منطقه شمالی با پیشنهادهایی جذاب شامل کوهنوردی، غارگردی و بازدید از چشمهها و جنگلها، انتخاب مناسبی برای یک سفر یکروزه بهحساب میآید.
غار اسپهبد خورشید
برای دسترسی به جنگل ارفع ده و چشمه پراو، میتوانید از تهران به سمت دماوند و سپس از جاده فیروزکوه حرکت کنید. پس از عبور از ورسک و کلیسای اوریم، به یک خروجی میرسید که بهسمت غار اسپهبد خورشید میرسد. این غار با بیش از هزار سال قدمت، از ارتفاعات ارفعکوه قابل مشاهده است و در فهرست منابع طبیعی ملی به ثبت رسیده است. توضیحات درباره این غار تاریخی را مقاله ای که درباره غار اسپهبد خورشید نوشته ایم مطالعه کنید.
صعود به قله ارفعکوه
ارتفاع ارفعکوه به ۲۷۳۵ متر از سطح دریا میرسد و مسیری سرسبز و جذاب برای کوهنوردان فراهم میآورد. در زمستان، این مسیر به دلیل بارش برف ممکن است دشوارتر شود، اما در دیگر فصول سال نیاز به تجهیزات خاصی ندارد.
جنگل ارفع ده
حرکت به سمت چشمه پراو از جنگل ارفع ده، شما را به یک شیب ملایم میبرد. بهتر است در این مسیر از ردپاهای گردشگران قبلی پیروی کنید تا از مسیر اصلی منحرف نشوید. خاک نرم و مرطوب جنگل بهدلیل پوشش گیاهی متراکم، راه را جذابتر میکند؛ به همین خاطر، کفش مناسب برای پیادهروی ضروریست.
با افزایش ارتفاع، شاهد مناظر طبیعی حیرتانگیزتری خواهید بود؛ از جمله دورنمای غار اسپهبد خورشید، دشتهای مهگرفته و درختان با رنگهای زیبا در هر فصل. در ادامه مسیر به یک دوراهی میرسید؛ برای تماشای چشمه پراو باید به سمت چپ بروید. این مسیر پوشیده از گیاهان خاص و پرندگان زیباست، بنابراین فراموش نکنید دوربین عکاسی حرفهای را همراه خود داشته باشید.
چشمه پراو
نهایت جذابیت در این سفر، چشمه پراو است. اما نباید انتظار داشته باشید که بهراحتی کنار این چشمه نشسته و جوشش آن را تماشا کنید، زیرا چشمه در ارتفاعات قرار دارد و آب از بلندی به پایین سرازیر میشود. میتوانید دستهایتان را زیر آبباریکهها بشویید یا قمقمهتان را پر کنید.
همچنین، تجربه چای آتشی جنگلی در این مکان فراموش نشدنی خواهد بود. پس حتماً کتری را با آب چشمه پر کرده و با رعایت نکات ایمنی، آتشی برای دم کردن چای برافروزید. این سفر بهیقین خاطراتی ماندگار برای شما و همراهانتان رقم خواهد زد!
راهنمای صعود به قله ارفع کوه از روستای ارفعده
صعود به قله ارفع کوه از روستای ارفعده، یکی از محبوبترین و زیباترین مسیرهای کوهنوردی در استان مازندران به شمار میرود. این مسیر کوهنوردان را از میان جنگلهای سرسبز و مناظر طبیعی بکر عبور میدهد و با وجود پاکوبهای مشخص ، مناسب برای کوهنوردان با سطح متوسط مهارت است. در اینجا، راهنمایی جامع برای پیمودن این مسیر ارائه میشود:
نقطه شروع:
صعود از کنار زمین فوتبال روستای کوچک آغاز میشود. ابتدا، مسیر به سمت غرب از جاده خاکی ادامه دارد. پس از پیمودن تقریبا 800 متر، وارد جنگلهای سرسبز و دلپذیر خواهید شد. از این نقطه، مسیر به سمت شمال غربی مسیر خود را ادامه میدهد و با عبور از میان درختان و گیاهان متنوع، تدریجاً به ارتفاعات بالاتر صعود میکند.
پیمایش در دل جنگل:
در این بخش، نحوهی صعود بهخوبی از میان جنگلهای متراکم و انواع پوشش گیاهی زیبا عبور میکند. درختان بلوط، افرا و راش در کنار صدای خوش پرندگان و نسیم خنک، فضایی آرامشبخش و دلپذیر برای کوهنوردان به ارمغان میآورد. شیب این قسمت از مسیر متوسط و نسبتاً قابل تحمل است که تجربهی خوبی را فراهم میکند.
مکانهای استراحت:
در طول مسیر، نقاط مناسبی برای استراحت وجود دارد. یکی از این مکانها، بعد از حدود یک ساعت کوهنوردی در ارتفاع نزدیک به 2000 متر است. در این نقطه میتوانید دقایقی را به استراحت پرداخته و از مناظر زیبای جنگلهای اطراف بهرهمند شوید.
خروج از جنگل:
پس از حدود 2 تا 3 ساعت پیمایش در جنگل، تدریجاً با کاهش تراکم درختان به منطقهای با پوشش گیاهی استپی میرسید. از این مرحله، مسیر به سمت یال کوه ادامه مییابد و شیب آن کمی افزایش مییابد.
گردنه و مسیر نهایی:
زمانی که از جنگل خارج میشوید و به سمت یال حرکت میکنید، به گردنهای میرسید که از آنجا قله ارفعکوه بهخوبی قابل مشاهده است. مسیر از این نقطه به سمت شمال ادامه پیدا میکند و پس از حدود یک ساعت پیمایش در شیب نسبتاً تند، به قله میرسید.
قله ارفعکوه:
در بالای قله، جانپناهی سنگی با ظرفیت 7 تا 10 نفر وجود دارد که به بخاری هیزمی مجهز است. از این نقطه، مناظر زیبای اطراف قابل مشاهده است که شامل قلههای سنگر، عباسعلی، سرکوه، و غار اسپهبد خورشید میباشد. پس از کمی استراحت و ثبت عکسهای یادگاری، میتوانید برای فرود آماده شوید.
ویژگیهای کلی مسیر صعود به قله ارفعکوه
نقطه آغازین: صعود از روستای زیبا و کوهستانی ارفعده واقع در شهرستان سوادکوه، استان مازندران آغاز میشود.
ارتفاع نقطه شروع: این روستا در ارتفاعی معادل 1500 متر از سطح دریا قرار دارد.
ارتفاع قله: قله ارفعکوه با ارتفاع 2724 متر، مقصد نهایی این مسیر صعود است.
طول کل مسیر: پیمایش رفت و برگشت در این مسیر تقریباً 13 کیلومتر میباشد.
مدت زمان صعود: بسته به سرعت تیم و شرایط جوی، زمان لازم برای رسیدن به قله بین 4 تا 5 ساعت تخمین زده میشود.
مدت زمان فرود: بازگشت از قله، زمان حدودی 2 الی 3 ساعت را نیاز دارد.
زمان کل برنامه: به طور کلی، برنامه کامل شامل صعود و فرود ممکن است بین 6 تا 8 ساعت به طول بیانجامد.
نکات و ملزومات ضروری برای صعود به قله ارفع کوه
۱. تامین آب
در طول مسیر کوهنوردی، منابع آب به تعداد بسیار کمی وجود دارند. تنها دو منبع آب قابل دسترسی عبارتند از چشمه امامزاده سام و لام واقع در نزدیکی روستا و چشمه پراو در بخش شرقی قله. بنابراین، بسیار حائز اهمیت است که قبل از شروع حرکت، از داشتن آب کافی اطمینان حاصل کنید.
۲. لباس و تجهیزات مناسب
به دلیل نوسانات سریع آب و هوایی که ممکن است در طول راه با آن مواجه شوید، باید لباسهای مناسب فصل، به ویژه لباسهای ضد آب را به همراه داشته باشید. وجود کفشهای کوهنوردی با کیفیت، کلاه، دستکش و یک بادگیر نیز از الزامات این سفر بهشمار میرود تا متناسب با شرایط جوی آمادگی داشته باشید.
۳. تجهیزات ناوبری
با توجه به وجود مسیرهای متعدد و امکان اشتباه در مسیریابی، استفاده از تجهیزات ناوبری مانند جیپیاس یا نقشه دقیق منطقه ضروری است. این ابزارها به شما کمک خواهند کرد تا در طول مسیر به راحتی حرکت کنید و از سردرگمی جلوگیری نمایید.
۴. باتوم کوهنوردی
استفاده از باتوم کوهنوردی بهویژه در زمان فرود از اهمیت ویژهای برخوردار است، زیرا این ابزار میتواند فشار وارد شده بر زانوها را کاهش دهد و حرکت را آسانتر کند.
۵. میانوعدههای انرژیزا
داشتن تنقلات و خوراکیهای انرژیزا مانند میوههای خشک و آجیل به شما کمک میکند تا در طول سفر انرژی لازم را حفظ کنید و از خستگی جلوگیری نمایید. آماده بودن با این مواد غذایی میتواند به بهبود تجربه کوهنوردی شما بیانجامد.
فصلهای مناسب برای صعود به ارفعکوه
بهار و پاییز از بهترین زمانها برای صعود به ارفعکوه به شمار میروند. در بهار، طبیعت به طرز شگفتانگیزی زنده و سرسبز میشود و زمین با گلهای وحشی میآراید. هوای ملایم و دلپذیر این فصل، حس تازگی را در کوهنوردان ایجاد میکند. از سوی دیگر، پاییز با رنگارنگی بینظیر برگها و خنکی دلچسب هوا، تجربهای خاص و تماشایی برای صعود کندگان به ارمغان میآورد.
در فصل تابستان، به دلیل افزایش دما و رطوبت بالای منطقه، توصیه میشود که صعود در ساعات ابتدایی صبح انجام شود. این امر نه تنها ایمنی بیشتری به همراه دارد بلکه به کوهنوردان این فرصت را میدهد تا از هوای مطبوعتر و سایههای سردتر بهرهمند شوند.
صعود در زمستان به دلیل بارش برف سنگین و دماهای پایین، بهطور ویژهای تنها برای کوهنوردان حرفهای و کاملاً مجهز مناسب است. این فصل چالشهای خاص خود را دارد و نیازمند دانش، تجهیزات مناسب و تجربه کافی در شرایط کوهستانی است. افرادی که در این فصل به کوهنوردی میپردازند باید از آمادگی جسمانی و فنی بالایی برخوردار باشند تا از خطرات احتمالی جلوگیری کنند.
پوشش گیاهی منطقه ارفعکوه
پوشش گیاهی در ارفعکوه بهطور واضحی در ارتفاعات مختلف متفاوت است. در نواحی پایینتر، جنگلهای متراکم و انبوهی شکل گرفتهاند که شامل درختانی همچون بلوط، راش، و افرا هستند. با افزایش ارتفاع، مجدداً شاهد تغییر در پوشش گیاهی هستیم و به تدریج به مناطق استپی میرسیم. در این مناطق گرما و خشکی بیشتری حاکم است و گیاهانی چون گون، آویشن کوهی، چای کوهی، گل پر، و زرشک به چشم میخورند. علاوه بر این، برخی درختان نادر مانند سرخدار نیز در این ناحیه قابل مشاهده است. فصلهای بهار و تابستان بهخصوص جایگاه ویژهای در زیباییهای طبیعی ارفعکوه دارند؛ زیرا در این زمان، بوتههای توتفرنگی وحشی و تمشکهای معطر، زینتبخش جنگلها میشوند و جلوهای دلپذیر به این اکوسیستم میبخشند.
گونههای جانوری منطقه ارفعکوه
منطقه ارفعکوه به عنوان یک زیستگاه غنی، میزبان گونههای گوناگون جانوری است. این منطقه مملو از جانوران جالب و متنوعی از جمله شوکا، مرال، و پلنگ میباشد. سایر گونههایی که در این ناحیه زندگی میکنند شامل روباه معمولی، تشی، شغال، گراز، و همچنین خرس قهوهای هستند. پرندگان نیز نقشی کلیدی در این اکوسیستم دارند؛ کبک و تیهو تنها نمونههایی از پرندگان ساکن این ناحیه به شمار میآیند. لازم به ذکر است که در ارفعکوه، افعی البرزی نیز مشاهده میشود. وجود این گونههای متنوع جانوری نشاندهنده اهمیت و تنوع زیستی این منطقه است. بههمین دلیل، کوهنوردان و بازدیدکنندگان باید در طول مسیر خود با احتیاط و احترام به محیطزیست رفتار کنند.
امکانات و ویژگیهای منطقه
امامزاده سام و لام: در ورودی روستای ارفعده، آرامگاه امامزاده سام و لام وجود دارد که به عنوان نوادگان امام زینالعابدین شناخته میشوند. این مکان مقدس دارای دو اتاق است که قابلیت اسکان ۲۵ تا ۳۰ نفر را دارا میباشد. همچنین این محل از امکاناتی نظیر آب، برق و سرویس بهداشتی بهرهمند است. در کنار این امامزاده، یک حسینیه با ظرفیت ۶۰ تا ۷۰ نفر نیز قرار دارد که برای مراسم مذهبی و تجمعات مورد استفاده قرار میگیرد.
پناهگاه و جانپناه قله: در قله ارفعکوه، یک جانپناه سنگی برای کوهنوردان وجود دارد که توانایی پذیرش ۷ تا ۱۰ نفر را دارد. این جانپناه به یک بخاری هیزمی مجهز است و کوهنوردان میتوانند در طول مسیر هیزم لازم را جمعآوری کرده و از آن استفاده کنند.
چشمههای منطقه: در مسیرهای مختلف صعود، چشمههای فراوانی وجود دارد. چشمه نزدیک امامزاده سام و لام و چشمه پراو در ارتفاع ۲۴۸۰ متری از مهمترین منابع آبی این ناحیه به شمار میآیند. از آنجا که در مسیر غربی صعود به قله هیچ منبع آبی وجود ندارد، توصیه میشود کوهنوردان حتماً آب کافی را با خود به همراه داشته باشند.
وضعیت آنتندهی تلفن همراه: در بیشتر نقاط مسیر حرکت به قله ارفعکوه، به خصوص در شرایط آب و هوایی مناسب، پوشش شبکه تلفن همراه اول وجود دارد. با این حال، در برخی جاها امکان دارد آنتندهی ضعیف باشد. بنابراین، برای برنامههای طولانیتر، به همراه داشتن بیسیم یا تلفنهای ماهوارهای به شدت توصیه میشود.
هشدارها و توصیههای ایمنی در منطقه ارفعکوه
حیوانات وحشی: در ارفعکوه، گونههای مختلف جانوری، از جمله گراز و خرس قهوهای زندگی میکنند. برای حفظ ایمنی خود و دیگران، از ایجاد سر و صدای زیاد در حین صعود خودداری کرده و همیشه به صورت گروهی حرکت کنید. این امر باعث میشود تا در صورت مواجهه با این حیوانات، خطرات کاهش یابد.
احتمال گم شدن در جنگل: در شرایط جوی نامساعد، به ویژه در ابر و مه، احتمال گم شدن در جنگل افزایش مییابد. برای جلوگیری از این امر، حتماً از نشانههای تعیین شده در مسیر و راهنماهای محلی بهرهبرداری کنید. با آگاهی از نقاط نشانهگذاری شده، میتوانید به راحتی مسیر خود را پیدا کنید.
حفاظت از محیطزیست: لطفاً زبالههای خود را جمعآوری کنید و به محیطزیست احترام بگذارید. از آنجایی که زیباییهای طبیعی ارفعکوه نتیجهی حفظ محیط زیست است، همکاری شما در حفظ این زیباییها ضروری است.
درجه سختی صعود به قله ارفعکوه
صعود به قله ارفعکوه به طور کلی در دسته صعودهای با شدت متوسط قرار میگیرد. این مسیر به خاطر شیبهای میانه و بخشهایی با جنگل، ممکن است برای کوهنوردان با تجربه کم چالشی باشد، اما در عین حال قابل مدیریت است. کسانی که با اصول کوهنوردی آشنا هستند و تمریناتی در این زمینه کردهاند، میتوانند به راحتی از این تجربه لذت ببرند.
اطلاعات کلی درباره قله ارفع کوه
عنوان | توضیحات |
---|---|
ارتفاع قله | 2720 متر |
موقعیت جغرافیایی | استان مازندران، شهرستان سوادکوه، روستای ارفع ده |
مختصات جغرافیایی | N35°59.958′ E52°59.477′ |
مسیرهای اصلی صعود | شرقی (کوتاهترین)، شمالی (طولانیترین)، جنوبی |
نوع مسیر | جنگلی و پاکوب با شیب متوسط تا تند |
پوشش گیاهی | درختان راش، افرا، توسکا، بلوط، گون، آویشن و گلپر |
گونههای جانوری | شوکا، مرال، پلنگ، روباه، شغال، کبک، خرس قهوهای |
بهترین فصل صعود | بهار و پاییز |
امکانات روستا | آب، برق، سرویس بهداشتی، حسینیه، امامزاده |
وضعیت آب در مسیر | چشمه امامزاده سام و لام، چشمه پراو (خارج از مسیر اصلی) |
وضعیت آنتندهی موبایل | پوشش در بیشتر نقاط مسیر، همراه اول |
جانپناه قله | جانپناه قدیمی با ظرفیت 7 تا 10 نفر |
فاصله از تهران | حدود 222 کیلومتر |
وضعیت جاده روستا | 5 کیلومتر جاده خاکی – آسفالت |
نامهای محلی | ارفعکوه، ارفهکوه |
ویژگیهای فرهنگی | مردم محلی با گویش مازندرانی (طبری) |
محصولات اصلی روستا | گردو، جو، برنج |
این اطلاعات به شما کمک میکند تا با قله ارفعکوه بیشتر آشنا شوید و برنامهریزی مناسبی برای صعود به آن داشته باشید.