کوهنوردی ورزشی مهارت محور است که در زمره ورزشهای اکستریم قرار دارد. صعود به قله های بلند و برف گیر، بالا رفتن از دیواره های سنگی و درگیر شدن با سنگ و یخ شما را در معرض خطرات مختلف قرار می دهد. پاسخ درست به سوال”چگونه کوهنوردی را آغاز کنیم؟” می تواند از چند جهت مفید باشد:

• مدیریت ریسک: دانستن خطرات کوهستان و شناخت آنها به مدیریت و کنترل ریسک می انجامد.
• لذت بیشتر: آگاهی بیشتر در مورد مراحل آغاز کوهنوردی باعث لذت بیشتر از این محیط خواهد شد.
• رشد سریع: دانش و تجربه موجود در دنیای کوهنوردی بسیار گسترده است و یادگیری آن تنها با توسل به تجربه به غیر از خطرات زیاد آن به دهها یا شاید صدها سال زمان نیاز خواهد داشت.

در ادامه مراحلی ذکر میشود که در نظر گرفتن آنها باعث تسریع مسیر شما در آغاز کوهنوردی خواهد شد.

چگونه کوهنوردی را آغاز کنیم؟

گام اول: عضویت در باشگاه کوهنوردی

در چند برنامه کوهپیمایی و کوهنوردی شرکت کرده اید و اکنون فکر می کنید که می خواهید به طور جدی این ورزش را دنبال کنید. شرکت در باشگاههای کوهنوردی معتبر از چند جنبه دارای اهیمت ویژه ای می باشد.

• دسترسی به تجارب گسترده: در باشگاه کوهنوردی شاهد حضور پیشکسوتان و کوهنوردانی هستید که دارای کوله باری از تجربه در صعود و شناخت مسیرهای کوهستانی هستند. صعود در کنار این گروه حتی در برنامه های دوستانه نیز بسیار ارزشمند خواهد بود. نگاه کردن به منش و تکنیک ها و مهارت این افراد باعث میشود تا بسیار سریعتر از آنچه که فکر می کنید بتوانید در کوهنوردی رشد کنید.
• افزایش انگیزه: اشتیاق مسری است. جو باشگاه کوهنوردی باعث می شود که در جریان فعالیت دیگران قرار بگیرد. این امر باعث میشود که انگیزه دیگران به شما نیز سرایت کند.
• ایجاد مسیر: بسیاری از باشگاههای کوهنوردی دارای مسیرهای رشد تعریف شده برای اعضای جدید هستند که می توانند به خصوص در سالهای اولیه فعالیت به شما راه را نشان دهند.

در انتخاب باشگاه کوهنوردی عجله نکنید. می توانید به صفحات این باشگاهها در فضای مجازی مراجعه کنید و از فعالیت های آنها آگاه شوید. سپس نسبت به انتخاب اقدام کنید. توجه داشته باشید که فرهنگ باشگاه کوهنوردی نیاز به همکاری و کار گروهی افراد دارد. اینجا مانند یک شرکت تجاری نیست، پس فعال باشید و با دیگران همکاری کنید. به این صورت آنها به سرعت شما را خواهند پذیرفت. احترام به پیشکسوتان را هیچ گاه از یاد نبرید.

گام دوم: شرکت در کلاسهای و دوره های آموزشی

شرکت در دوره های آموزشی در گام دوم “چگونه کوهنوردی را آغاز کنیم؟” قرار دارد. دوره های رسمی توسط فدراسیون کوهنوردی و صعودهای ورزشی ترتیب داده شده است که حاوی مطالب بسیار مفیدی هستند. از جمله این دوره ها می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• کارآموزی کوهپیمایی
• کارآموزی سنگ مقدماتی
• هواشناسی
• کارآموزی برف
• جهت یابی
• کارآموزی برف
• کارآموزی سنگ پیشرفته
• و دوره های متفاوت دیگر

برای شرکت در دوره های موارد زیر را در نظر بگیرد.

• عجله نکنید. پس از شرکت در هر دوره در چند برنامه کوهنوردی شرکت کنید و سعی کنید آنچه که آموخته اید را به کار ببندید. شرکت در دوره یک چیز است و کسب مهارت در آنچه آموخته اید، چیز دیگر. می توانید بسته به میزان زمانی که دارید چند دوره را برای هر سال در نظر بگیرید و در سایر برنامه ها، چیزهایی که یادگرفته اید را تمرین کنید.
• بهره گیری از مربیان با تجربه. سعی کنید در کلاسهای مربیانی شرکت کنید که دارای بار تجربی زیادی هستند. این مربیان هر کدام از موارد آموزش را بارها و بارها با گوشت و خون خود تجربه کرده اند و از این رو می توانند تجارب خود را با شما در میان بگذارند.
• آمادگی کافی قبل از شرکت در دوره های آموزشی. دوره های آموزشی جایی برای آماده شدن نیست. قبل از شرکت در دوره های آموزشی تمرینات کافی به خصوص تمرینات آمادگی جسمانی و سنگ و یخ را داشته باشید تا بتوانید حداکثر استفاده از مطالب دوره را ببرید.
• تکرار کنید. هر چیزی را که می آموزید دهها بار تکرار کنید. سناریوهای مختلف را در نظر بگیرد.
• از مطالعه غافل نشوید.

تهیه تجهیزات مناسب

کوهنوردی یکی از متنوع ترین فعالیت ها از نظر تجهیزات و وسایل مورد نیاز هست. در آغاز کوهنوردی برای خرید تجهیزات عجله نکنید. اما دقت زیادی به خرج دهید. نکات زیر را در نظر داشته باشید:

• قبل از خرید، از نظرات پیشکسوتان و افراد با تجربه استفاده کنید.
• به اندازه سطحتان وسیله بخرید. در یکی دو سال اول معمولا طولانی ترین برنامه شما دو روزه خواهد بود.
• روی انتخاب کفش و کوله مناسب در گام اول تمرکز کنید. اهیمت آنها را در اولین دوره های کوهنوردی جدی بگیرید.

دنیای عمودی پایانی ندارد، اما شما میتوانید اهداف خودتان را داشته باشید. برای هر فصل شرکت در چند برنامه را مدنظر قرار دهید. در برنامه هایی شرکت کنید که باعث رشد شما میشوند. این برنامه ها به شما انگیزه کافی برای تمرین و یادگیری هر چه بیشتر را خواهد داد. داشتن هدف شاخص در سطح فردی باعث رشد و ترقی میشود. خودتان را با دیگران مقایسه نکنید. فقط سعی کنید، یک قدم به پیش بروید. در انتخاب اهداف واقع بین باشید.

گام چهارم: تمرین و آمادگی جسمانی

در مسیر پاسخ به “چگونه کوهنوردی را آغاز کنیم؟” تمرین و آمادگی جسمانی جایگاهی ویژه دارد. ساعت ها پیمایش، حمل کوله پشتی چند کیلویی، درگیری با سنگ و یخ و سرما، هوای خراب و موارد مشابه چیزی نیستند که یک بدن و ذهن ضعیف از پس آنها بر بیاید. لازم است که در طول هفته تمرینات کافی برای ارتقای سطح آمادگی جسمانی و فنی خود داشته باشید.

• تمرینات استقامتی: در انجام این تمرینات می توانید از کوهپیمایی، دویدن، دوچرخه سواری … استفاده کنید.
• تمرینات سنگنوردی: وجود سالنهای سنگنوردی یک راهکار عالی برای جبران کمبود فرصت در مراجعه به سنگ طبیعت است. در این باشگاهها می توانید سنگنوردی و تکنیک های آن را به خوبی فرا بگیرید و سپس این مهارتها را به کوهستان منتقل کنید. آشنایی به مهارت سنگنوردی الزامیست.
• تمرینات قدرتی: استقامت بدون قدرت یعنی در کوهنوردی یعنی هیچ. برای حمل کوله چند کیلویی و بالا رفتن از شیبها حتما به قدرت نیاز دارید. داشتن تمرینات قدرتی متناسب به شما در ارتقای سطحتان کمک خواهد کرد.

به غیر از ارتقای سطح آمادگی جسمانی، پیشبرد ذهن اهمیت ویژه ای دارد. داشتن اعتماد به نفس ثروت بزرگی است که در اثر تجربه های موفق ایجاد میشود. بهترین روش کسب اعتماد به نفس داشتن هدفهای چالشی اما منطقیست که باعث میشود رشد کنید. پس از چند سال متوجه خواهید شد که این پافشاری و تلاش و صبر شما نتیجه داده است و چندین پله در این زمینه به پیش رفته اید.

گام پنجم: مسئول باشید.

کوهستان دارایی و خانه ماست و حفظ آن مانند هر دارایی دیگری نیاز به تلاش دارد. برای حفظ محیط زیست و محیط فرهنگی کوهستان تلاش کنید. این امانتیست که باید از دست ما به همان شکل که بود به دست نسلهای بعدی برسد. دخل و تصرف در محیطهای کوهستانی ولو با نیت نیکو، می تواند اثرات مخرب زیادی در طول زمان داشته باشد. بهتر است چیزی جز ردپا از ما در کوهها برجای نماند، وظیفه پر کردن آن نیز با باد خواهد بود.

برای کوهنوردی از کجا شروع کنیم؟

برای کوهنوردی باید ابتدا از گام های کوچک شروع کنید. ابتدا به کوهپیمایی های سبک بروید. سبک قلل آسان را مدنظر قرار دهید. بهتر است ارتفاع این قلل زیر ۳۰۰۰ متر باشد و حتما در هوای کاملا خوب با افراد با تجربه شروع کنید. در همین حین یک برنامه تمرینی برای روزهای هفته (۲ یا ۳ جلسه کافیست) در نظر بگیرید. به صورت تدریجی و رفته رفته می توانید در برنامه های مختلف شرکت کنید تا سطح کوهنوردیتان افزایش یابد.

در این دوره حتما در کلاسهای مقدماتی کوهنوردی مانند کوهپیمایی، مقدماتی سنگ و مقدماتی برف، هواشناسی و پزشکی کوهستان نیز شرکت کنید. پس از چند ماه می توانید به آرامی به سراغ برنامه های سختتر و قلل چهارهزار متری بروید.

چگونه کوه برویم ؟

در ادامه به چند نکته مهم اشاره می کنیم که در زمان شرکت در برنامه کوهنوردی باید مدنظر داشته باشید:

• قبل از شرکت در برنامه کوهنوردی پیش بینی های هواشناسی را چک کنید.
• وسایل کوهنوردی خود را شب قبل از برنامه تنظیم و کوله چینی را انجام دهید. به این صورت صبح زود استرس جمع کردن وسایل نخواهید داشت.
• با کوهنوردان با تجربه و آموزش دیده کوهنوردی کنید.
• قبل از عازم شدن یک صبحانه سبک میل کنید. شروع به شکم گرسنه می تواند باعث افت سریع قند خون شود.
• حرکت خود را به نرمی آغاز کنید. به خصوص در یک ساعت اول برنامه به گونه ای حرکت کنید که بدن تدریجا گرم شود.
• در هوای سرد پوست خود را بپوشانید.
• هر یک ساعت مقداری آب و غذا بخورید. سطح مایعات و انرژی خود را در طول برنامه حفظ کنید.
• طوری برنامه ریزی کنید که تا ظهر به قله یا مقصد برسید. سپس عازم بازگشت شوید تا در مسیر برگشت به تاریکی برخورد نکنید.